PSD2, de zogeheten (Revised) Payment Services Directive (herziene richtlijn voor betaaldiensten), is een Europese richtlijn die online betalen makkelijker, veiliger en sneller moet maken; ook kunnen consumenten andere bedrijven met expliciete toestemming, toegang geven tot hun bankrekening
Sinds 2018 is het voor rekeninghouders in de Europese Unie mogelijk om andere dienstverleners dan hun eigen bank na expliciete toestemming, toegang te geven tot hun betaalrekening. Alle banken in de EU moeten dat ondersteunen op grond van deze Europese regelgeving.
PSD2 moet bijdragen aan meer concurrentie op de markt voor betaaldiensten en aan een gelijker speelveld tussen aanbieders. De richtlijn en de hierop gebaseerde nadere regelgeving vormen de kern van de regulering van betaaldienstverleners in Europa. PSD2 is Europese wetgeving die ook in Nederland is ingevoerd via nationale wetgeving en is geïmplementeerd in de Wet op het financieel toezicht (Wft), in regelgeving die op de Wft is gebaseerd (gedelegeerde wetgeving) en in het Burgerlijk Wetboek.
Geen toegang zonder vergunning of registratie
Een dienstverlener die financiële gegevens van bankklanten wil opvragen, moet zich daartoe laten registreren bij een relevante toezichthouder binnen de Europese Unie.
Wie vanaf de betaalrekeningen van bankklanten betalingen wil opstarten, moet daartoe een vergunning bij een toezichthouder aanvragen, in Nederland is dat De Nederlandsche Bank.
Lees ook de folder over PSD2 van De Nederlandsche Bank.
Alleen toegang na toestemming van de rekeninghouder
Een dienstverlener krijgt geen toegang tot de betaalrekening van een klant bij zijn bank als die klant daar niet eerst uitdrukkelijk toestemming voor geeft. De klant kan die toestemming op ieder moment weer intrekken.
Een dienstverlener die rekeninggegevens van een klant bij zijn bank wil ophalen, moet de klant vooraf vertellen waar hij die gegevens voor wil gebruiken. De dienstverlener mag de gegevens daarna alleen voor die vooraf genoemde doeleinden gebruiken. De Europese Commissie heeft recent (december 2019) een brochure uitgebracht over de rechten van de consument op grond van de PSD2.
Deze brochure kunt u hier lezen en downloaden.
Geen vergoeding voor banken
Een bank mag voor het verlenen aan een andere dienstverlener van digitale toegang tot de betaalrekening van een klant, geen kosten bij die andere dienstverlener in rekening brengen.
Meer concurrentie en innovatie
Het doel van de nieuwe Europese regelgeving is om meer concurrentie op de betaalmarkt mogelijk te maken en om innovatie en beveiliging van betaaldiensten te bevorderen.
PSD2 Review
Momenteel voert de Europese Commissie een evaluatie uit van PSD2, die de Commissie zal gebruiken voor te verwachten (wettelijke) aanpassingen die wellicht kunnen leiden tot PSD3 of een aanpassing in bestaande (PSD2) wetgeving. Deze evaluatie bestaat uit de volgende vier onderdelen:
- Een externe studie; verzamelen van economisch en juridisch bewijs over de toepassing en impact van PSD2 en het identificeren van gebieden waar aanpassingen gewenst zijn. De feitelijke evaluatie is voorzien voor 2022; het verzamelen van informatie vond plaats in de eerste helft van 2022. Het rapport wordt eind 2022 verwacht.
- Een oproep aan de European Banking Authority (EBA) voor technisch advies; dit moet ingaan op specifieke vragen die gerelateerd zijn aan toezicht aspecten, bijvoorbeeld Strong Customer Authentication (SCA);
- Een call for evidence: hierop kan iedereen feedback geven.
- Een publieke en een targeted consultatie, waarmee input wordt gezocht van het bredere publiek en de sector(en).
Op 10 mei jl. zijn de call for evidence, de publieke en de targeted consultatie gepubliceerd.
Betaalvereniging Nederland heeft op 5 juli jl. haar reactie op de targeted consultatie ingediend. Deze reactie is tot stand gekomen bij een dedicated Taskforce PSD2 Review (TFPR) en kunt u hier nalezen.
Betaalvereniging Nederland is niet de enige (koepel)organisatie die een reactie heeft ingediend bij de Commissie. Een aantal van de reacties van enkele belangrijke organisaties vindt u hieronder:
• Reactie EBF
• Reactie EPIF
• Reactie ESBG
Op nationaal niveau is eveneens een evaluatie uitgevoerd van de PSD2. Deze evaluatie is door onderzoeksbureau SEO Economisch Onderzoek uitgevoerd en de resultaten zijn op 20 juni door minister Kaag van Financiën aangeboden aan de Tweede Kamer. Betaalvereniging Nederland herkent de issues die in het SEO-rapport worden gesignaleerd.
Dit zijn de belangrijkste conclusies en aanbevelingen uit het rapport:
- Er is meer duidelijkheid en transparantie nodig over de samenhang tussen PSD2 en de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming). Die samenhang is nu niet duidelijk en daardoor is er grote behoefte aan praktische sturing en handvaten;
- De interfaces naar banken (de digitale toegangspoorten of APIs) zijn niet gestandaardiseerd. Dit heeft mede geleid tot extra kosten aan zowel de kant van banken als aan de kant van andere betaaldienstverleners;
- Banken moeten onder PSD2 andere betaaldienstverleners verplicht digitale toegang verlenen tot betaalgegevens en betaaldiensten en ze mogen de kosten daarvan niet doorbereken. Dat kan onder andere leiden tot minder innovatie en het evenwicht verstoren tussen kosten en opbrengsten, waarbij de opbrengsten onevenredig wegstromen richting andere partijen;
- De plaatselijke toepassing van relevante Europese wet- en regelgeving en het bijbehorende toezichtskader, zijn onvoldoende geharmoniseerd. Dat heeft geleid tot onduidelijkheid en onbedoelde verschillen tussen lidstaten;
- Het verbod op surcharging (toeslagen voor bepaalde betaalmiddelen) stimuleert onvoldoende om de meest efficiënte betaalmiddelen te gebruiken.
PSD2 Bankieren
Meer informatie over bankieren met PSD2 kunt u vinden op de website van De Nederlandsche Bank.